Η σπονδύλωση αποτελεί περισσότερο έναν περιγραφικό όρο, παρά μια κλινική διάγνωση. Υποδηλώνει την ταυτόχρονη ύπαρξη εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης και πόνου, χωρίς όμως να καθορίζεται σαφώς που λαμβάνει χώρα ο εκφυλισμός ή ποια είναι η ακριβής αιτία των συμπτωμάτων.
Οι κλινικές και απεικονιστικές εξετάσεις είναι απαραίτητες για τον καθορισμό της αιτίας και της αντιμετώπισης της σπονδύλωσης.
Ο όρος σπονδύλωση χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον για να περιγράψει την οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης, αλλά χρησιμοποιείται επίσης συνήθως για την περιγραφή και άλλων τύπων εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης, όπως η εκφυλιστική οστεοπάθεια.
Οι διάφορες μορφές εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης οφείλονται κυρίως στη φυσική φθορά της σπονδυλικής στήλης λόγω γήρανσης.
Η ταξινόμηση της σπονδύλωσης γίνεται με βάση τη θέση της στη σπονδυλική στήλη.
Η σπονδύλωση διακρίνεται σε τέσσερις βασικούς τύπους ανάλογα με τις περιοχές της σπονδυλικής στήλης που επηρεάζονται: αυχενικές (άνω), θωρακικές (μεσαίες) και οσφυϊκές (κάτω) περιοχές.
Η αυχενική σπονδύλωση αποτελεί έναν γενικό όρο για τη φθορά που οφείλεται στην ηλικία και επιδρά στους δίσκους της σπονδυλικής στήλης στην περιοχή του αυχένα (Α1-Α7), δηλαδή στην άνω περιοχή της σπονδυλικής στήλης.
Η θωρακική σπονδύλωση είναι μια μορφή οστεοαρθρίτιδας στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (άνω μέρος της πλάτης), επηρεάζοντας τους 12 θωρακικούς σπονδύλους (Θ1-Θ12).
Η εκφύλιση στο μέσον της πλάτης είναι κάπως ασυνήθιστο φαινόμενο, καθώς η σπονδυλική στήλη στη συγκεκριμένη περιοχή βρίσκει στήριξη από το θωρακικό κλωβό.
Η οσφυϊκή σπονδύλωση είναι ένα είδος εκφύλισης των σπονδύλων και των δίσκων του κάτω μέρους της πλάτης (Ο1-Ο5) που σχετίζεται με την ηλικία. Συνήθως, πρόκειται για εκφυλιστική νόσο του δίσκου ή/και οστεοαρθρίτιδα. Χαρακτηρίζεται από τη διάσπαση ενός ή περισσότερων από τους δίσκους που χωρίζουν τα οστά της σπονδυλικής στήλης.
Οι δίσκοι αυτοί εξασφαλίζουν την αντικραδασμική προστασία μεταξύ των σπονδύλων, απορροφώντας την πίεση που ασκείται στη σπονδυλική στήλη. Αν και η γήρανση επιφέρει στους περισσότερους ανθρώπους κάποιο εκφυλισμό της σπονδυλικής στήλης, δεν βιώνουν όλοι κάποιο πόνο στην πλάτη.
Η πολυεπίπεδη σπονδύλωση αναφέρεται στην εκφύλιση της σπονδυλικής στήλης σε πολλαπλά επίπεδα/τμήματα της σπονδυλικής στήλης: αυχενικό, θωρακικό και/ή οσφυϊκό.
Τα συμπτώματα της σπονδύλωσης μπορεί να αναπτύσσονται σταδιακά, με την πάροδο του χρόνου ή να γίνει ξαφνική επιδείνωσή τους. Ο βαθμός σοβαρότητας των συμπτωμάτων ποικίλλει και εξαρτάται από τη βλάβη, τη θέση και την ύπαρξη άλλων παθήσεων της σπονδυλικής στήλης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί η σπονδύλωση να μην περιλαμβάνει κανένα σύμπτωμα.
Τα συνήθη συμπτώματα της σπονδύλωσης περιλαμβάνουν:
Τα συμπτώματα σπονδύλωσης που οφείλονται στη σπονδυλική οστεοαρθρίτιδα είναι τα εξής:
Η σπονδύλωση οφείλεται στη χρόνια, συσσωρευτική επίδραση της φθοράς στη σπονδυλική στήλη.
Η φθορά αυτή επηρεάζει τους δίσκους μεταξύ των σπονδύλων του αυχένα, όπως και τις αρθρώσεις που βρίσκονται μεταξύ των οστών της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Με την πάροδο του χρόνου όμως, αυτές οι αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε πίεση (συμπίεση) μιας ή περισσότερων νευρικών ριζών.
Όταν σε προχωρημένες περιπτώσεις εμπλέκεται και ο νωτιαίος μυελός, τότε μπορεί να έχει επίδραση τόσο στα χέρια, όσο και στα πόδια.
Βασική αιτία της σπονδύλωσης είναι η σταδιακή εκφύλιση των μαλακών ιστών της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή των δίσκων της σπονδυλικής στήλης, των τενόντων, των μυών, των συνδέσμων και των χόνδρων που υπάρχουν στις αρθρώσεις.
Οι αλλαγές αυτές οφείλονται στην καθημερινή φθορά. Συνεπώς, τα άτομα που είναι πολύ δραστήρια στη δουλειά ή σε αθλητικές δραστηριότητες είναι πιθανότερο να εμφανίσουν πρόβλημα σπονδύλωσης.
Η σπονδύλωση ως περιγραφή της οστεοαρθρίτιδας της σπονδυλικής στήλης επέρχεται από τη φυσική διαδικασία της γήρανσης, επομένως η ηλικία είναι η κύρια αιτία εμφάνισής της.
Στην οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης υποβαθμίζεται ο χόνδρος που ευθύνεται για την κάλυψη των αρθρώσεων του σώματος, όπως και αυτών της σπονδυλικής στήλης.
Οι αρθρώσεις αυτές βρίσκονται μεταξύ των επιμέρους σπονδύλων και επιτελούν σημαντικές λειτουργίες, καθώς παρέχουν ουσιαστικό εύρος κινήσεων, επιτρέπουν την περιστροφή και την κάμψη της σπονδυλικής στήλης.
Ρόλος του χόνδρου ως λείου και ελαστικού ιστού, είναι η κάλυψη των άκρων των οστών στις αρθρώσεις και η μείωση της τριβής, ώστε να γίνει ομαλή ολίσθηση του ενός πάνω στο άλλο.
Κατά συνέπεια, η φθορά του χόνδρου μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στις αρθρώσεις.
Κατόπιν λήψεως του ιατρικού ιστορικού σας, πραγματοποιείται μια νευρολογική κλινική εξέταση. Ο νευροχειρουργός σας, θα σας ζητήσει να λυγίσετε το κεφάλι σας προς τα εμπρός και προς κάθε πλευρά, με την ελαφρά άσκηση πίεσης προς τα κάτω στην κορυφή του κεφαλιού σας.
Έντονος πόνος ή μούδιασμα κατά τη διάρκεια της εξέτασης αυτής πιθανόν να συνεπάγεται την ύπαρξη πίεσης σε κάποιο νεύρο της σπονδυλικής σας στήλης.
Απεικονιστικές εξετάσεις αναλόγως ευρημάτων κλινικής εξέτασης:
Η συντηρητική αντιμετώπιση της σπονδύλωσης (φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία κ.α.) δεν αντιμετωπίζει την αιτία εμφάνισης της, αλλά ανακουφίζει από τα συμπτώματα συμβάλλοντας στη διαχείριση του πόνου και της δυσφορίας.
Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τη βοήθεια της συντηρητικής θεραπείας και αναλόγως των ευρημάτων των κλινικών και απεικονιστικών εξετάσεων, τότε ο ασθενής θα πρέπει να προχωρήσει σε χειρουργική θεραπεία.
Η χειρουργική επέμβαση για τη σπονδύλωση περιλαμβάνει δύο βασικές διαδικασίες: την αφαίρεση της αιτίας (οστεόφυτα, δισκοκήλη, υπερτροφία συνδέσμων και αρθρικών αποφύσεων κ.α.) που πιέζει κάποιο νεύρο (αποσυμπίεση) και στη συνέχεια σπονδυλοδεσία.
Η σπονδύλωση οφείλεται στη χρόνια, συσσωρευτική επίδραση της φθοράς στη σπονδυλική στήλη.
Η φθορά αυτή επηρεάζει τους δίσκους μεταξύ των σπονδύλων του αυχένα, όπως και τις αρθρώσεις που βρίσκονται μεταξύ των οστών της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Με την πάροδο του χρόνου όμως, αυτές οι αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε πίεση (συμπίεση) μιας ή περισσότερων νευρικών ριζών.
Όταν σε προχωρημένες περιπτώσεις εμπλέκεται και ο νωτιαίος μυελός, τότε μπορεί να έχει επίδραση τόσο στα χέρια, όσο και στα πόδια.
Βασική αιτία της σπονδύλωσης είναι η σταδιακή εκφύλιση των μαλακών ιστών της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή των δίσκων της σπονδυλικής στήλης, των τενόντων, των μυών, των συνδέσμων και των χόνδρων που υπάρχουν στις αρθρώσεις.
Οι αλλαγές αυτές οφείλονται στην καθημερινή φθορά. Συνεπώς, τα άτομα που είναι πολύ δραστήρια στη δουλειά ή σε αθλητικές δραστηριότητες είναι πιθανότερο να εμφανίσουν πρόβλημα σπονδύλωσης.
Η σπονδύλωση ως περιγραφή της οστεοαρθρίτιδας της σπονδυλικής στήλης επέρχεται από τη φυσική διαδικασία της γήρανσης, επομένως η ηλικία είναι η κύρια αιτία εμφάνισής της.
Στην οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης υποβαθμίζεται ο χόνδρος που ευθύνεται για την κάλυψη των αρθρώσεων του σώματος, όπως και αυτών της σπονδυλικής στήλης.
Οι αρθρώσεις αυτές βρίσκονται μεταξύ των επιμέρους σπονδύλων και επιτελούν σημαντικές λειτουργίες, καθώς παρέχουν ουσιαστικό εύρος κινήσεων, επιτρέπουν την περιστροφή και την κάμψη της σπονδυλικής στήλης.
Ρόλος του χόνδρου ως λείου και ελαστικού ιστού, είναι η κάλυψη των άκρων των οστών στις αρθρώσεις και η μείωση της τριβής, ώστε να γίνει ομαλή ολίσθηση του ενός πάνω στο άλλο.
Κατά συνέπεια, η φθορά του χόνδρου μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στις αρθρώσεις.
Κατόπιν λήψεως του ιατρικού ιστορικού σας, πραγματοποιείται μια νευρολογική κλινική εξέταση. Ο νευροχειρουργός σας, θα σας ζητήσει να λυγίσετε το κεφάλι σας προς τα εμπρός και προς κάθε πλευρά, με την ελαφρά άσκηση πίεσης προς τα κάτω στην κορυφή του κεφαλιού σας.
Έντονος πόνος ή μούδιασμα κατά τη διάρκεια της εξέτασης αυτής πιθανόν να συνεπάγεται την ύπαρξη πίεσης σε κάποιο νεύρο της σπονδυλικής σας στήλης.
Απεικονιστικές εξετάσεις αναλόγως ευρημάτων κλινικής εξέτασης:
Η συντηρητική αντιμετώπιση της σπονδύλωσης (φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία κ.α.) δεν αντιμετωπίζει την αιτία εμφάνισης της, αλλά ανακουφίζει από τα συμπτώματα συμβάλλοντας στη διαχείριση του πόνου και της δυσφορίας.
Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τη βοήθεια της συντηρητικής θεραπείας και αναλόγως των ευρημάτων των κλινικών και απεικονιστικών εξετάσεων, τότε ο ασθενής θα πρέπει να προχωρήσει σε χειρουργική θεραπεία.
Η χειρουργική επέμβαση για τη σπονδύλωση περιλαμβάνει δύο βασικές διαδικασίες: την αφαίρεση της αιτίας (οστεόφυτα, δισκοκήλη, υπερτροφία συνδέσμων και αρθρικών αποφύσεων κ.α.) που πιέζει κάποιο νεύρο (αποσυμπίεση) και στη συνέχεια σπονδυλοδεσία.
Βιβλιογραφία
Τα κείμενα έχουν την υπογραφή της ιατρικής ομάδας του Athens Brain & Spine Surgery, με στόχο την ενημέρωση του ασθενούς.
Μπορεί να συμβαίνουν στους περισσότερους ανθρώπους ορισμένες εκφυλιστικές αλλαγές στη σπονδυλική τους στήλη με την πάροδο των ετών (δείτε παθήσεις σπονδυλικής στήλης), όμως το γεγονός αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την εκδήλωση πόνου ή άλλων συμπτωμάτων της σπονδύλωσης.
Αυτό οφείλεται στο ότι η σοβαρότητα των επιπτώσεων της γήρανσης διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο, όπως και στο ότι η εκδήλωση πόνου εξαρτάται από το σημείο όπου επιδρά η σπονδύλωση στη σπονδυλική στήλη.
Οι περισσότεροι ασθενείς με σπονδύλωση ανταποκρίνονται ικανοποιητικά σε μη χειρουργικές θεραπείες. Σύμφωνα πάντα με τις ανάλογες ιατρικές οδηγίες, η σπονδύλωση μπορεί να αντιμετωπιστεί μη χειρουργικά με τους εξής τρόπους:
ΠΗΓΕΣ:
Κηφισίας 296 & Ναυαρίνου 40, ΤΚ 152 32, Χαλάνδρι
Τηλ: (+30) 210 6826090
Email: [email protected]
Δευτέρα – Παρασκευή: 09:00-17:00
Designed & Created by MDesigners | Πολιτική Απορρήτου | Όροι χρήσης