Εκφυλιστική Νόσος Δίσκου – Οστεόφυτα

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος της οσφυικής μοίρας, όπως και των υπόλοιπων τμημάτων της ΣΣ, είναι μια ινοχόνδρινη δομή που είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός στην απορρόφηση κραδασμών και διανέμει ομότιμα τις ασκούμενες δυνάμεις στις τελικές πλάκες, που είναι δομές που εντοπίζονται στο όριο ένωσης του δίσκου με το σπονδυλικό σώμα. Επίσης, ανθίσταται στην πίεση που ασκείται στην σπονδυλική στήλη επιτρέποντας μόνο ελάχιστη κίνηση. Η σύστασή του είναι ίδια με αυτή που περιγράφηκε για τον αυχενικό δίσκο και το νερό που περιέχεται στον πηκτοειδή πυρήνα είναι αυτό που λειτουργεί ως αντικραδασμικό υλικό. Όταν ο δίσκος φορτίζεται, νερό απομακρύνεται από τον δίσκο ενώ οι πλάγιες ασκούμενες δυνάμεις απορροφώνται από το κολλαγόνο του ινώδους δακτυλίου. Όταν ο δίσκος αποφορτίζεται, το νερό επιστρέφει σε αυτόν, επιτρέποντας του να απορροφήσει εκ νέου τις φορτίσεις που θα ασκηθούν.

Η διαδικασία της εκφύλισης του δίσκου συνδυάζεται με απώλεια των πρωτεογλυκανών (πρωτεϊνών ) που φυσιολογικά υπάρχουν στον πηκτοειδή πυρήνα, που προκαλεί συνοδό αφυδάτωση του δίσκου που οδηγεί σε απώλεια της δυνατότητας του δίσκου να διανέμει ομοιόμορφα τις ασκούμενες πιέσεις στις τελικές πλάκες. Επιπρόσθετα, οι ίνες του ινώδους δακτυλίου εξασθενούν και χάνουν την δυνατότητά τους να απορροφούν τις πλάγιες δυνάμεις που ασκούνται επί του δίσκου. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο δίσκος αποκτά ένα πυρήνα ο οποίος είναι λιγότερο ελαστικός και περισσότερο συμπιεστός και ένα ινώδη δακτύλιο που έχει προδιάθεση για ρήξη των ινών του. Το αποτέλεσμα της μειωμένης λειτουργικότητας του δίσκου είναι η διάχυτη πρόπτωσή του και η μείωση του ύψους του. Αυτό οδηγεί σε χαλαρότητα των συνδέσμων μεταξύ των γειτονικών σπονδύλων και στην αύξηση της κινητικότητας μεταξύ τους. Επακόλουθο είναι και ο σχηματισμός οστεοφύτων σαν αποτέλεσμα των αναπτυσσόμενων διαχωριστικών δυνάμεων του περιόστεου του οστού του σπονδύλου από τις πλέον εξωτερικές ίνες του ινώδους δακτυλίου. Οι δυνάμεις αυτές είναι μέγιστες κατά την διάρκεια της προσθιολίσθησης και της οπισθιολίσθησης που παρατηρείται κατά την κάμψη και έκταση, που επιτείνει τον σχηματισμό οστεοφύτων στο πρόσθιο και οπίσθιο χείλος των σπονδυλικών σωμάτων.

Την ίδια στιγμή, εκφυλιστικές αλλοιώσεις που συνδέονται με την γήρανση, αναπτύσσονται και στα facet joints. H απώλεια του αρθρικού χόνδρου, η σκλήρυνση που αναπτύσσεται κάτω από αυτών και ο σχηματισμός οστεοφύτων αυξάνουν τις διαστάσεις των αρθρικών αποφύσεων και ασκούν πίεση στις εξερχόμενες νευρικές ρίζες.  Επίσης, η υπερτροφία του ωχρού συνδέσμου που υπάρχει μεταξύ των πετάλων ασκεί πίεση στο νωτιαίο κανάλι και επιδεινώνει την κλινική εικόνα.

Ποια είναι τα κλινικά συμπτώματα;

Σε ασθενή με κήλη οσφυϊκού μεσοσπονδυλίου δίσκου, το κυρίαρχο ενόχλημα είναι η οσφυαλγία που αντανακλά συνήθως σε ένα κάτω άκρο. Ο πόνος αυτός μπορεί να συνδυάζεται με κάποιο τραυματικό γεγονός αλλά η έναρξή του, εξίσου συχνά, δεν  συνδυάζεται σαφώς με κάποιον εκλυτικό παράγοντα.