Αθροιστική Κεφαλαλγία

Τι είναι η αθροιστική κεφαλαλγία;

Η αθροιστική κεφαλαλγία είναι μια πρωτοπαθής μορφή κεφαλαλγίας που συχνά δεν διαγιγνώσκεται ή υποθεραπεύεται. Ο πόνος που την χαρακτηρίζει είναι εντονότερος από αυτόν που αφορά οποιαδήποτε άλλη πρωτοπαθή κεφαλαλγία. Χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα τυποποιημένη κλινική σημειολογία και είναι εύκολη η διάγνωσή της με ένα αναλυτικό κλινικό ιστορικό ενώ η θεραπεία της είναι εφικτή στους περισσότερους ασθενείς με την χορήγηση των κατάλληλων φαρμάκων στις απαιτούμενες δόσεις.

Χαρακτηρίζεται από ένα στερεότυπα επαναλαμβανόμενο πόνο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από συχνές εξάρσεις μιας μικρής διάρκειας, σοβαρής, μονόπλευρης κεφαλαλγίας που συνδυάζεται με διαταραχές από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Γενικά χαρακτηρίζεται ως μια εισβολή μιας κεφαλαλγίας με μια χρονική περίοδο που επανεμφανίζεται κυκλικά στον χρόνο στην οποία ο ασθενής εμφανίζει καθημερινά επεισόδια κεφαλαλγίας.

Η επεισοδιακή μορφή της αθροιστικής κεφαλαλγίας είναι η πιο συχνή μορφή και χαρακτηρίζεται από μια περίοδο έξαρσης που διαρκεί από 7 ημέρες έως ένα χρόνο με μεσοδιαστήματα ελεύθερα κεφαλαλγίας που διαρκούν ένα μήνα ή και περισσότερο. Η χρόνια αθροιστική κεφαλαλγία χαρακτηρίζεται από επεισόδια κεφαλαλγίας που διαρκούν για περισσότερο από ένα χρόνο χωρίς μεσοδιαστήματα ύφεσης ή με περιόδους ύφεσης της συμπτωματολογίας που διαρκούν λιγότερο από μήνα.

Που εντοπίζεται ο πόνος;

Η τυπική εντόπιση αυτής της κεφαλαλγίας αφορά την οπισθοβολβική, περικογχική και ινιοαυχενική περιοχή, με τον πόνο να παρουσιάζεται με την μεγαλύτερή του ένταση οπισθοβολβικά στο 70% των πασχόντων. Ο χαρακτήρας του πόνου είναι συνήθως διαξιφιστικός ή καυστικός και η έντασή του είναι πάντοτε σημαντική και ποτέ μικρής βαρύτητας, αν και η ένταση του άλγους μπορεί να είναι μικρότερη κατά την έναρξη και την λήξη των περιόδων έξαρσης της κεφαλαλγίας. Οι περιπτώσεις αθροιστικής κεφαλαλγίας που ξυπνούν ένα άρρωστο το βράδυ είναι πιο σοβαρές από αυτές που εκδηλώνονται κατά την διάρκεια της ημέρας.

Ένα χαρακτηριστικό κλινικό γνώρισμα της αθροιστικής κεφαλαλγίας είναι η μονόπλευρη εντόπισή της, με τους ασθενείς συνήθως να αναφέρουν την παρουσία συμπτωματολογίας από την ίδια πάντα πλευρά. Η διάρκεια των μεμονωμένων επεισοδίων κεφαλαλγίας είναι μεταξύ 15 και 180 λεπτών, με πάνω από το 75% των κρίσεων να διαρκούν λιγότερο από 60 λεπτά. Η συχνότητα των κρίσεων κεφαλαλγίας είναι περίπου 2 -3 επεισόδια καθημερινά, με τους περισσότερους αρρώστους να εκδηλώνουν λιγότερα από δύο επεισόδια κεφαλαλγίας την ημέρα. Η διάρκεια των περιόδων έξαρσης είναι συνήθως από 2 – 12 εβδομάδες και οι ασθενείς γενικά παρουσιάζουν 1- 2 περιόδους έξαρσης κατά την διάρκεια του χρόνου. Οι περίοδοι ύφεσης της συμπτωματολογίας ποικίλουν σε διάρκεια από 6 μήνες έως δύο χρόνια. Αυτή η μορφή κεφαλαλγίας συχνά συνοδεύεται από διαταραχές του αυτόνομου ομόπλευρα με την κεφαλαλγία, ενίοτε όμως μπορούν να παρατηρηθούν και αμφοτερόπλευρα. Χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν δακρύρροια, ένεση των επιπεφυκότων, ρινική συμφόρηση, ή καταρροή. Συμπτώματα τα οποία αποδίδονται σε ημικρανία μπορούν επίσης να παρατηρηθούν σε αθροιστική κεφαλαλγία και περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, φωτοφοβία και φωνοφοβία.

Πως γίνεται η θεραπεία;

Η συντηρητική θεραπεία βασίζεται σε τρεις άξονες. Η κατασταλτική θεραπεία είναι αυτή που εφαρμόζεται όταν ξεκινά μια κρίση κεφαλαλγίας και αφορά την μεμονωμένη αυτήν κρίση. Η μεταβατική θεραπεία είναι μια μορφή διακοπτόμενης ή βραχείας διάρκειας προφυλακτική θεραπεία. Η προφυλακτική θεραπεία συνίσταται σε χορήγηση φαρμάκων επί καθημερινής βάσης που θεωρείται ότι μειώνει την συχνότητα των επεισοδίων κεφαλαλγίας, την ένταση και την διάρκειά τους. Ο κύριος στόχος αυτής της θεραπείας είναι να απαλλάξει τον ασθενή από τις εξάρσεις της κεφαλαλγίας ενώ βρίσκεται χρονικά σε περίοδο εκδήλωσης της εικόνας του. Καθώς οι περισσότεροι ασθενείς με αθροιστική κεφαλαλγία έχουν επεισοδιακού χαρακτήρα συμπτώματα, η φαρμακευτική αγωγή ακολουθείται μόνο όταν ο ασθενής βρίσκεται σε φάση έξαρσης και σταματά κατά την διάρκεια των περιόδων ύφεσης.

Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένα χρησιμοποιούμενα φάρμακα:

• Κορτικοστεροειδή.
• Βεραπαμίλη.
• Λίθιο.
• Βαλπροϊκό οξύ.
• Τοπιραμάτη.