Κύφωση

Νεανική Κύφωση ή Νόσος του Scheuermann;
Η νεανική κύφωση, εμφανίζεται κατά την εφηβεία κι έχει ασαφή αίτια που αποδίδονται κυρίως στην κληρονομικότητα. Δεν αναφερόμαστε στην λειτουργική κύφωση, αυτή δηλαδή που οφείλεται σε κακή στάση σώματος και διορθώνεται πολλές φορές και χωρίς ιατρική συμβολή.

Η νεανική κύφωση που μπορεί να εξελιχθεί στη νόσο του Scheuermann, ανήκει στην κατηγορία της οργανικής κύφωσης, όπου για την διόρθωση της είναι απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση.

Περιεχόμενα

Τι είναι η Νεανική Κύφωση;

Συμπτώματα Νεανικής Κύφωσης

Νεανική Κύφωση ή νόσος του Scheurmann; (Διάγνωση)

Τι είναι η νόσος του Scheuermann;

Νεανική Κύφωση – Θεραπεία

Συχνές ερωτήσεις για νεανική κύφωση

Τι είναι η Νεανική Κύφωση;
Με απλά λόγια, η νεανική κύφωση είναι η μη φυσιολογική καμπύλη της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός. Οφείλεται στην παθολογική (σχήματος σφήνας) διαμόρφωση του σώματος ενός ή περισσοτέρων σπονδύλων.

Παρουσιάζεται στο 20-30% του πληθυσμού με διαφορετικό βαθμό βαρύτητας εκδηλώσεων κι εκδηλώνεται με την ίδια συχνότητα και στα δύο φύλλα. Συχνά, παρατηρείται ότι συνοδεύεται από ελαφρά εφηβική σκολίωση.

Συμπτώματα Νεανικής Κύφωσης
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται κατά την εφηβική ηλικία (περίπου στα 10-12 έτη). Αρχικά, η νεανική κύφωση γίνεται αντιληπτή από τους γονείς.

Τα παιδιά δυσκολεύονται να διατηρήσουν σωστή θέση στο γραφείο, έχουν ενοχλήσεις ή πόνο μετά από πολλές ώρες σε καθιστή θέση ή κουράζονται εύκολα. Στις ήπιες περιπτώσεις μπορεί να μην υπάρχει άμεσα ορατή παραμόρφωση.

Σε πιο έντονες περιπτώσεις (και όταν δεν έχει γίνει έγκαιρη διάγνωση-αντιμετώπιση), παρατηρείται “στρογγύλεμα” των ώμων και εμφάνιση έντονου ύβου (καμπούρας), που δεν εξομαλύνεται (οπτικά) με την αλλαγή της στάσης του σώματος (όταν π.χ. το παιδί σκύβει ή τεντώνεται).

Συνήθως, παρατηρείται επίσης αύξηση της λόρδωσης στην μέση και προτεταμένη θέση κεφαλής.

Η οσφυαλγία, δεν είναι ιδιαίτερα συχνό σύμπτωμα σε εφήβους που αντιμετωπίζονται έγκαιρα (15%), αλλά μπορεί να αφορά το 50% των ασθενών που έχουν περάσει στην φάση της σκελετικής ωρίμανσης.

Νεανική Κύφωση ή νόσος του Scheurmann; (Διάγνωση)
Εξαιτίας της ποικιλομορφίας της κλινικής εικόνας των ασθενών που παρουσιάζουν νεανική κύφωση, μια καλή αντικειμενική εξέταση είναι απαραίτητη για να εντοπίσουμε τα προβλήματα τα οποία αφορούν τον συγκεκριμένο ασθενή.

Η διάγνωση της νεανικής κύφωσης γίνεται κατόπιν κλινικής εξέτασης και πλάγιας ακτινογραφίας της σπονδυλικής στήλης.

Τι είναι η νόσος του Scheuermann;
Σε περίπτωση που παρατηρηθεί σφηνοειδής παραμόρφωση 5° (μοιρών) σε τρεις παρακείμενους σπονδύλους, με τη συνολική γωνία της σπονδυλική στήλης να ξεπερνά τις 40°, τότε η παθολογία του ασθενούς ορίζεται με τη νόσο του Scheuermann.

Αν και η νόσος εντοπίζεται κυρίως στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, μπορεί να εντοπιστεί σε οποιοδήποτε τμήμα της (σπανιότερα στην αυχενική μοίρα).

Νεανική Κύφωση – Θεραπεία
Για την αντιμετώπιση της νεανική κύφωσης εφαρμόζεται είτε συντηρητική είτε χειρουργική θεραπεία. Εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κυφωτικής παραμόρφωσης και την ένταση των συμπτωμάτων.

Συντηρητική θεραπεία
Σημαντική βελτίωση της κύφωσης μπορεί να επιτευχθεί με εφαρμογή μόνο προγράμματος ασκήσεων, αν και η επιτυχημένη συντηρητική αντιμετώπιση της κύφωσης, είναι αδύνατον να επιτευχθεί σε ασθενείς που έχουν ολοκληρώσει την σκελετική τους ωρίμανση (βλέπε κύφωση ενηλίκων).

Σε σοβαρότερες μορφές νεανικής κύφωσης (όταν η παραμόρφωση υπερβαίνει τις 40° – νόσος του Scheuermann), συνήθως προτείνεται η εφαρμογή κηδεμόνα. Ο κηδεμόνας συνιστάται να χρησιμοποιείται 16–22 ώρες την ημέρα, για διάστημα τουλάχιστον 1–2 χρόνια.

Όταν επιτευχθεί μείωση της κυφωτικής παραμόρφωσης < 40°, αρχίζει η διαδικασία αφαίρεσης του κηδεμόνα ενώ αν διαπιστωθεί απώλεια της διόρθωσης, ο κηδεμόνας συνεχίζει να εφαρμόζεται. Η εφαρμογή του κηδεμόνα συνδυάζεται με πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.

Χειρουργική θεραπεία
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για το πότε η  χειρουργική θεραπεία είναι αναπόφευκτη:

Όταν ο ασθενής έχει σοβαρή δομική κυφωτική παραμόρφωση, ενώ έχει ολοκληρώσει την σκελετική του ωρίμανση και δεν ανταποκρίνεται στο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.
Όταν ο πόνος είναι τόσο σοβαρός κι έντονος που καθιστά τον ασθενή δυσλειτουργικό.
Όταν υπάρχουν συνοδά νευρολογικά συμπτώματα που σχετίζονται με την κύφωση.

Συχνές ερωτήσεις για νεανική κύφωση
1. Γίνεται να προληφθεί η νεανική κύφωση;
Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα ότι η έντονη φυσική δραστηριότητα κατά την διάρκεια της εφηβείας είναι παράγοντας που συνεισφέρει στην παθογένεση της νόσου.

Επειδή τα αίτια της νεανικής κύφωσης είναι άγνωστα και αποδίδονται κυρίως στην κληρονομικότητα, το πιο βασικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε -ειδικά εφόσον υπάρχει ιστορικό διαταραχών στην σπονδυλική στήλη στην οικογένεια- είναι να παρακολουθείτε στενά τη στάση του παιδιού σε όλα τα στάδια της ανάπτυξης του.

Αν παρατηρήσετε ύποπτα συμπτώματα (όπως αναφέρονται παραπάνω, απευθυνθείτε άμεσα σε κάποιον ειδικό ορθοπεδικό χειρουργό, νευρολόγο ή νευροχειρουργό).

2. Πόσο πιθανό είναι να παρουσιάσει το παιδί μου νεανική κύφωση;
Δεν πρόκειται για σπάνια νόσο. Εμφανίζεται σε ποσοστό 20-30 % του γενικού πληθυσμού, με διαφορετική βαρύτητα κατά περίπτωση.

3. Αντιμετωπίζεται με κινησιοθεραπεία;
Η εφαρμογή προγράμματος κινησιοθεραπείας μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ήπιων αλλά και πιο μεγάλης βαρύτητας περιστατικών.

4. Τι είδους χειρουργική θεραπεία απαιτείται σε προχωρημένο στάδιο;
Η επέμβαση γίνεται με συνδυασμό πρόσθιας και οπίσθιας προσπέλασης της σπονδυλικής στήλης, σε δύο διαφορετικούς (κοντινούς) χειρουργικούς χρόνους.

Η κύφωση ενηλίκων ταλαιπωρεί αρκετά μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Πρόκειται για την αύξηση της κυφωτικής γωνίας σε τέτοιο βαθμό, που να παρεκκλίνει από το φυσιολογικό επηρεάζοντας την καθημερινότητα του ασθενούς.

Περιεχόμενα

Τι είναι η Κύφωση Ενηλίκων;

Συμπτώματα Κύφωσης Ενηλίκων

Αίτια Κύφωσης Ενηλίκων

Διάγνωση Κύφωσης ενηλίκων

Κύφωση ενηλίκων – Θεραπεία

Τι είναι η Κύφωση Ενηλίκων;

Είναι η μη φυσιολογική καμπύλη της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός (ξεπερνώντας τις 40 μοίρες). Είναι μια πάθηση που αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να επηρεάσει και τις 3 περιοχές της σπονδυλικής στήλης (αυχενική, θωρακική, οσφυϊκή μοίρα).

Συμπτώματα Κύφωσης Ενηλίκων

Κατά την ορθοστασία, μπορεί να εμφανιστούν πόνος στην πλάτη ή κράμπες και πονεμένα ή κουρασμένα πόδια.
Δυσκαμψία στην σπονδυλική στήλη.
Εμφάνιση ύβου (καμπούρας) στην πλάτη.
Πόνος στην πλάτη και πολλές φορές στη μέση και στον αυχένα.
Αύξηση λόρδωσης στην οσφυϊκή μοίρα και προτεταμένη θέση κεφαλής.

Αίτια Κύφωσης Ενηλίκων

Κακή στάση σώματος.
Μυϊκή αδυναμία.
Νόσος του Scheurmann (που δεν αντιμετωπίστηκε σε νεαρή ηλικία).
Πολύωρη καθιστική εργασία.
Μεγάλο στήθος -στις γυναίκες- που επιβαρύνει την σπονδυλική στήλη.
Οστεοπόρωση.

Διάγνωση Κύφωσης ενηλίκων

Η διάγνωση της κύφωσης ενηλίκων γίνεται κατόπιν κλινικής εξέτασης και ακτινολογικού ελέγχου (απλές ακτινογραφίες), ώστε να καθοριστεί το μέγεθος της κυφωτικής γωνίας. Η φυσιολογική κύρτωση της σπονδυλικής στήλης είναι μεταξύ 20-40 μοιρών. Από τις 45 μοίρες και πάνω η κύφωση πρέπει να αντιμετωπιστεί για να αποτραπεί η περαιτέρω επιδείνωση της.

Κύφωση ενηλίκων – Θεραπεία

Ανάλογα με την ηλικία και την κλινική εικόνα του ασθενούς, θα καθοριστεί το είδος της θεραπείας:

Συντηρητική θεραπεία

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:

Φυσικοθεραπεία για ανακούφιση από τον πόνο.
Ειδικό καθημερινό πρόγραμμα ασκήσεων κατόπιν οδηγιών του γιατρού αλλά και του φυσικοθεραπευτή σας.
Κηδεμόνας. Εφαρμόζεται σε πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως αυτή του οστεοπορωτικού κατάγματος. Η θεραπεία με κηδεμόνα στους ενήλικες τείνει να μην γίνεται ανεκτή από τους ασθενείς και να εγκαταλείπουν τη θεραπεία. Επίσης, η συνεχόμενη χρήση του αποδυναμώνει το μυϊκό σύστημα και πρέπει πάντα να συνδυάζεται με ειδικές ασκήσεις.

Χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική θεραπεία εξαρτάται από το βαθμό εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης εξαιτίας προχωρημένης κύφωσης και από το κλινικό ιστορικό του ασθενούς. Εφαρμόζεται σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία:

Σπονδυλοδεσία οπίσθιας προσπέλασης.
Ελάχιστα επεμβατική σπονδυλοδεσία.
Κυφοπλαστική -Σπονδυλοπλαστική (κυρίως σε περιπτώσεις οστεοπορωτικών καταγμάτων που οδηγούν σε κυφωτική διαμόρφωση της σπονδυλικής στήλης).

Η αυχενική κύφωση είναι μια σπάνια μορφή κύφωσης και τις περισσότερες φορές δεν είναι σοβαρή. Αλλά αν η καμπύλη όμως είναι μεγάλη, τα οστά που απαρτίζουν την σπονδυλική στήλη (σπόνδυλοι) μπορεί να επηρεάσουν ή και να βλάψουν το νωτιαίο μυελό.

Ο νωτιαίος μυελός είναι με απλά λόγια το κεντρικό σύστημα επικοινωνίας του σώματος. Είναι ένας σωλήνας νεύρων που τρέχει μέσα στη σπονδυλική στήλη. Τα νεύρα διακλαδίζονται σε κάθε σημείο του σώματος. Στέλνουν μηνύματα μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος.

Εάν η βλάβη είναι μεγάλη, τα νεύρα δεν μπορούν να στείλουν σημαντικά σήματα όπως π.χ. στους πνεύμονες να αναπνεύσουν ή στο αίμα να κινηθεί γύρω από το σώμα.

Περιεχόμενα:

Τι είναι η Κύφωση Αυχένα;

Συμπτώματα Κύφωσης Αυχένα

Αίτια Κύφωσης Αυχένα

Διάγνωση Κύφωσης Αυχένα

Θεραπεία Κύφωσης Αυχένα

Τι είναι η Κύφωση Αυχένα;

Η αυχενική μοίρα είναι η κορυφή της ραχοκοκαλιάς και συνήθως έχει μια μικρή καμπύλη.

Η αυχενική κύφωση ορίζεται όταν η κορυφή της σπονδυλικής στήλης κάμπτεται προς την αντίθετη κατεύθυνση από την κανονική.

Συμπτώματα Κύφωσης Αυχένα

Τα παρακάτω είναι κάποια βασικά συμπτώματα που μαρτυρούν την εμφάνιση αυχενικής κύφωσης:

• Ασυνήθιστη καμπύλη στο λαιμό.
• Ο πάσχων έχει δυσκολία να κοιτάξει ψηλά ή να γυρίσει το κεφάλι του.
• Πόνος στον αυχένα.

Εάν η καμπύλη είναι αρκετά μεγάλη σε βαθμό που να επηρεάζει το νωτιαίο μυελό, ενδέχεται να εμφανιστούν τα παρακάτω ενδεικτικά συμπτώματα:

• Πόνος, μυρμήγκιασμα, απώλεια αίσθησης ή αδυναμία.
• Αδυναμία κίνησης στα χέρια ή στα πόδια.
• Δυσκολία κατά την ούρηση ή την αφόδευση.
• Ακράτεια.

Αίτια Κύφωσης Αυχένα

1. Εκ γενετής

Ονομάζεται συγγενής κύφωση του αυχένα. Κανείς δεν ξέρει τι την προκαλεί. Οι γιατροί επιβεβαιώνουν ότι δεν έχει καμία σχέση με κάτι που μπορεί να έκανε μια μαμά όταν ήταν έγκυος.

2. Επίκτητη

Πολλά διαφορετικοί παράγοντες μπορεί να την προκαλέσουν την αυχενική κύφωση κατά τη διάρκεια της ζωής, όπως:

• Τραυματισμός των οστών της σπονδυλικής στήλης ή των συνδέσμων γύρω από αυτά.
• Μόλυνση.
• Όγκοι στην σπονδυλική στήλη.
• Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη.
• Ακτινοθεραπείες.

3. Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν αυχενική κύφωση.

Ενδεικτικά:

• Σκελετική δυσπλασία.
• Δισχιδής ράχη.
• Ατελής οστεογένεση.
• Νευροϊνωμάτωση τύπου 1.

Διάγνωση Κύφωσης Αυχένα

Η διάγνωση της αυχενικής κύφωσης γίνεται με κλινική εξέταση και πλάγιες ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης.

Θεραπεία Κύφωσης Αυχένα

Η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία του ασθενή και πόσο προχωρημένη είναι η καμπύλη της σπονδυλικής στήλης στην περιοχή του αυχένα.

Συντηρητική θεραπεία

Νάρθηκας Αυχένα

Ο ασθενής πρέπει να φοράει έναν ειδικό νάρθηκα αυχένα για τη θεραπεία της αυχενικής κύφωσης.

Φυσικοθεραπεία

Ο φυσικοθεραπευτής συνεργάζται με τον ασθενή με ειδικές ασκήσεις, για να βελτιώσουν την ευελιξία και τη στάση του σώματος αλλά και να μειώσουν τον πόνο.

Διαχείριση του πόνου

Εάν ο ασθενής έχει πόνο, ανάλογα με την ένταση του, ο γιατρός θα προτείνει τα σωστά αναλγητικά φάρμακα ή θα συνταγογραφήσει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.

Χειρουργική Θεραπεία

Απαιτείται χειρουργική επέμβαση όταν η καμπύλη της σπονδυλικής στήλης δεν αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα επηρεάζοντας άμεσα την καθημερινότητα του ασθενούς. Αν δεν υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπιση, ασκείται σταδιακά πίεση στο νωτιαίο μυελό με τρόπο που μπορεί τελικά να προκαλέσει νευρική βλάβη.

Είναι μια σχετικά σπάνια διαταραχή που αφορά στην διαμόρφωση του προσθιοπίσθιου άξονα της σπονδυλικής στήλης. Εάν παραμείνει χωρίς θεραπεία, η πιθανότητα να οδηγήσει σε νευρολογικές βλάβες είναι μεγαλύτερη από άλλες σκολιωτικού τύπου παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης.

Είναι η πιο συχνή αιτία παραπληγίας σε ασθενείς με παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, μη λοιμώδους αιτιολογίας.

Η συγγενής κύφωση είναι προοδευτικά επιδεινούμενη και το 50% των πασχόντων θα παρουσιάσουν κάποια νευρολογικά συμπτώματα ως αποτέλεσμα πίεσης του νωτιαίου μυελού και των νευρικών ριζών.

Περιεχόμενα

Τι είναι η Συγγενής Κύφωση;

Συμπτώματα Συγγενούς Κύφωσης

Αίτια Συγγενούς Κύφωσης

Διάγνωση Συγγενούς Κύφωσης

Συγγενής Κύφωση – Θεραπεία

Τι είναι η Συγγενής Κύφωση;

Κατά την εμβρυολογική ανάπτυξη, μπορεί να συμβούν γενετικά λάθη που έχουν ως αποτέλεσμα ένα ή περισσότερα σπονδυλικά σώματα να μην σχηματιστούν σωστά.

Κατά την ανάπτυξη του ατόμου, η σπονδυλική στήλη αναπτύσσει μια απότομη καμπύλη προς τα εμπρός που όπως αναφέρθηκε παραπάνω ονομάζεται κύφωση.

Εάν η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα γενετικής παραμόρφωσης πριν από τη γέννηση, τότε ορίζεται ως συγγενής κύφωση. Υπάρχουν 2 τύποι συγγενούς κύφωσης:

1. Η παραμόρφωση Τύπου Ι συμβαίνει κατά την αποτυχία σχηματισμού τμήματος ενός ή περισσοτέρων σπονδυλικών σωμάτων που εμφανίζονται συχνότερα στη θωρακοοσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.Η συγγενής κύφωση Τύπου Ι συνήθως επιδεινώνεται με την ανάπτυξη και η παραμόρφωση είναι συνήθως ορατή κατά τη γέννηση, ως  καμπούρα ή εξόγκωμα στη σπονδυλική στήλη του βρέφους.
2. Η παραμόρφωση τύπου II συμβαίνει όταν δύο ή περισσότεροι σπόνδυλοι αποτυγχάνουν να διαχωριστούν και να σχηματίσουν κανονικούς δίσκους και ορθογώνια οστά. Αυτός ο τύπος συγγενούς κύφωσης είναι πιο πιθανό να διαγνωστεί αργότερα κατά την ανάπτυξη αφού το παιδί αρχίσει να περπατάει.

Συμπτώματα Συγγενούς Κύφωσης

Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με την σοβαρότητα της καμπύλης.

• Φυσικές παραμορφώσεις (στρογγυλεμένοι ώμοι και ορατή καμπούρα στην πλάτη και κακή στάσης σώματος).
• Ορθοπαιδικά προβλήματα (ραιβοϊπποποδία).
• Πόνος και αδυναμία των κάτω άκρων.
• Δυσκαμψία σπονδυλικής στήλης.
• Έντονη κούραση και μυϊκή αδυναμία σε απλές καθημερινές δραστηριότητες.

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις

Νευρολογικά συμπτώματα: η μη έγκαιρη αντιμετώπιση της συγγενούς κύφωσης, μπορεί να οδηγήσει σε συμπίεση του νωτιαίου μυελού με την πάροδο του χρόνου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:

• Απώλεια του νευρολογικού ελέγχου της κύστης (νευρογενής κύστη). Αποτελεί το συχνότερο σύμπτωμα.
• Παραπληγία (απώλεια αίσθησης και κίνησης στο κάτω μέρος του σώματος).
• Καρδιακά και πνευμονικά συμπτώματα:
  Η επιδείνωση της κύφωσης, μπορεί να περιορίσει τον χώρο στην περιοχή του στήθους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θωρακικό πόνο, δύσπνοια και τελικά μπορεί να εμφανιστεί καρδιακή ή/και πνευμονική ανεπάρκεια.

Αίτια Συγγενούς Κύφωσης

Δεν είναι γνωστά τα αίτια της συγγενούς κύφωσης. Σε κάθε περίπτωση η επιστημονική κοινότητα αποκλείει το γεγονός να οφείλεται σε κάποιο λάθος της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη.

Διάγνωση Συγγενούς Κύφωσης

• Κλινική εξέταση της σπονδυλική στήλη
• Πλάγιες ακτινογραφίες για να καθοριστεί το μέγεθος της καμπύλης.
• Μαγνητική τομογραφία για λεπτομερέστερη απεικόνιση των σπονδυλικών σωμάτων.

Συγγενής Κύφωση – Θεραπεία

Η θεραπεία της συγγενούς κύφωσης, βασίζεται σε συνδυασμό κηδεμόνων σε σχετικά ελαφρές περιπτώσεις που συνδυάζονται με χειρουργική θεραπεία σε σοβαρότερου βαθμού κύφωση ή όταν υπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα.

Η χειρουργική θεραπεία πραγματοποιείται με πρόσθια και οπίσθια σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και τυχόν αφαίρεση τμήματος οστού που πιέζει τον νωτιαίο μυελό.