• Αρχική
• Παθήσεις
• Παθήσεις Σπονδυλικής Στήλης
• Οσφυαλγία στους Αθλητές

Οσφυαλγία στους Αθλητές

Η οντότητα αυτή , όσον αφορά το νευροχειρουργικό της ενδιαφέρον, συνδυάζεται με μια πάθηση που ονομάζεται σπονδυλολίσθηση και εκδηλώνεται από την παιδική – εφηβική ηλικία.

Τι είναι η σπονδυλολίσθηση;

Είναι η παθολογική μετακίνηση ενός σπονδύλου σε σχέση με τους γειτονικούς του και υπάρχουν διάφορες παθολογικές οντότητες που συνδυάζονται με αυτήν . Η συχνότερη είναι η ισθμική σπονδυλολίσθηση (όσον αφορά τα παιδιά ) και η πιο συχνή της εντόπιση αφορά τον Ο5 σπόνδυλο , με δεύτερη πιο συχνή εντόπιση τον Ο4. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει μια οστική ανωμαλία στην οστική γέφυρα που συνδέει την άνω με την κάτω ζυγοαποφυσιακή άρθρωση (pars interarticularis). Yπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι αυτής της διαταραχής.

• Ο τύπος Α θεωρείται ότι προκύπτει ως αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενων αμφοτερόπλευρων καταγμάτων κόπωσης του pars interarticularis που οφείλεται σε επαναλαμβανόμενες υπερβολικές φορτίσεις της ΣΣ. Η διαταραχή στην οστική αρχιτεκτονική που προκύπτει αντικαθίσταται από ινώδη ιστό. Αυτή η υποκατηγορία αποτελεί την πιο συχνή μορφή ισθμικής σπονδυλολίσθησης.
• Η υποκατηγορία Β είναι παρόμοια με την Α  με την μόνη διαφορά ότι υπάρχει μερικός σχηματισμός οστού στην περιοχή από τον σχηματισμό αλλεπάληλων πόρων πόρωσης του κατάγματος. Η διαδικασία αυτή επιτρέπει την αύξηση του μήκους αυτής της οστικής γέφυρας και την πρόσθια ολίσθηση του ανώτερου σπονδύλου σε σχέση με τον κατώτερο.
• Η υποκατηγορία C είναι πολύ σπάνια και προκύπτει από οξεία τραυματική φόρτιση  του pars interarticularis ο οποίος υφίσταται κάταγμα και γίνεται άμεσα ασταθής.

Η ισθμική σπονδυλολίσθηση είναι δύο φορές συχνότερη στο άρρεν φύλο και χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 4% των παιδιών ηλικίας κάτω των 6 ετών πάσχουν από αυτή αλλά είναι ασυμπτωματικοί. Η σπονδυλόλυση αφορά μια κάκωση του pars interarticularis χωρίς να συνυπάρχει σπονδυλολίσθηση και πολύ πιθανό να αποτελεί μια πρόδρομη κατάσταση της ισθμικής σπονδυλολίσθησης στα παιδιά και τους ενήλικες. Η παρουσία σπονδυλόλυσης χωρίς σπονδυλολίσθηση πρέπει να αποκλεισθεί ή να επιβεβαιωθεί σε ένα παιδί ή έφηβο, που προσέρχεται με οσφυαλγία, ειδικά αν είναι οξείας έναρξης.

Ποια είναι η κλινική της εικόνα;

Το χαρακτηριστικό ενόχλημα των παιδιών αυτών είναι η οσφυαλγία, η οποία σε αντίθεση με ότι ισχύει στους ενήλικες, σχεδόν πάντα συνοδεύεται από μια υποκείμενη ανατομική ανωμαλία. Η οσφυαλγία λόγω σπονδυλολίσθησης έχει όλα τα χαρακτηριστικά του πόνου λόγω μηχανικών αιτίων: επιδεινώνωνεται με τις δραστηριότητες και ανακουφίζεται με την κατάκλιση. Είναι συνήθως χρόνιος πόνος και δεν συνοδεύεται συχνά από μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη ριζιτική συνδρομή.

Τα παιδιά με σπονδυλολίσθηση συνήθως ακολουθούν έντονο πρόγραμμα σωματικής άσκησης και μπορεί να αναφέρεται στο ιστορικό ένας παλαιός τραυματισμός που συνδέεται χρονικά με την έναρξη του πόνου. Η εξέταση του μυοσκελετικού συστήματος συνήθως αποκαλύπτει ευαισθησία στην κατώτερη οσφυϊκή περιοχή, σπασμό των παρασπονδυλικών μυών και σπάνια ένα ψηλαφητό διάκενο μεταξύ των ακανθωδών αποφύσεων στο επίπεδο της ολίσθησης. Σε περιπτώσεις καθυστερημένης διάγνωσης, ο ασθενής έχει μια ανώμαλη κύφωση στην οσφυοϊερά μοίρα και μια αντιρροπιστική θωρακοοσφυική λόρδωση. Το βήμα του παιδιού σε αυτή την περίπτωση είναι βραχύτερο και έχει την τάση να κάμπτει τα γόνατα και τα ισχία για να διατηρήσει την όρθια στάση.

Αν και ασθενείς μπορεί να αναφέρουν διαλειπόντως νευρολογικά συμπτώματα, η νευρολογική τους εξέταση είναι συνήθως αρνητική. Αν παρατηρηθούν νευρολογικά ευρήματα, αυτά συνήθως αφορούν την Ο5 ρίζα καθώς η σπονδυλολίσθηση συνήθως συμβαίνει μεταξύ του Ο5 και Ι1 σπονδύλου.

Πως γίνεται η διάγνωση;

• Με απλές ακτινογραφίες (προσθιοπίσθιες και πλάγιες και ενίοτε λοξές για να απεικονισθεί καλύτερα η περιοχή του pars inerarticularis.
• Σε αμφίβολες περιπτώσεις βοηθά η χρήση ραδιοϊσοτόπων σε συνδυασμό με αξονική τομογραφία (SPECT). Η τεχνική αυτή μπορεί να προσδιορίσει αν μία βλάβη της περιοχής είναι ή όχι χρόνια.
• Η μαγνητική τομογραφία είναι ιδιαίτερα ικανή να αποκαλύψει ανατομικές ανωμαλίες της περιοχής και συνιστάται ιδιαίτερα όταν συνυπάρχουν νευρολογικές βλάβες.

Πως αντιμετωπίζεται;

• Στις σπάνιες περιπτώσεις που ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός και η βλάβη αποκαλύφθηκε τυχαία, δεν χρειάζεται κάποια ειδική αγωγή.
• Νέοι αθλητές με ασυμπτωματική σπονδυλολίσθηση που παρακολουθήθηκαν επί χρόνια, δεν παρουσίασαν σημαντική επιδείνωση.
• Στο παιδί ή τον έφηβο που παρουσιάζεται με οξεία έναρξη οσφυαλγίας και απεικονιστικά διαπιστώνεται σπονδυλόλυση, συστήνουμε αντιφλεγμονώδη αγωγή, αυστηρό περιορισμό των δραστηριοτήτων για 6 – 12 εβδομάδες και ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης. Μπορούν να επιστρέψουν στην συνέχεια στις δραστηριότητές τους για όσο καιρό είναι ασυμπτωματικοί. Επιμονή ή υποτροπή των συμπτωμάτων επιβάλει διερεύνηση για παρουσία ή επιδείνωση σπονδυλολίσθησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις προτείνεται η εφαρμογή θωρακοοσφυοϊερού κηδεμόνα για 3 – 6 μήνες.
• Το πιο συνηθισμένο κλινικό σενάριο είναι η παρουσία οσφυαλγίας διάρκειας εβδομάδων ή μηνών σε έφηβο που δεν έχει νευρολογική σημειολογία αλλά μόνο ήπια σπονδυλολίσθηση. Το αρχικό θεραπευτικό σχήμα είναι αυτό που περιγράφηκε πριν αλλά αν η σπονδυλολίσθηση είναι πιο σημαντική και ο πόνος επιδεινώνεται, απαιτείται η εφαρμογή κηδεμόνα.
• Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών θα ανταποκριθεί στην συντηρητική θεραπεία. Όμως, ένα μικρό ποσοστό δεν θα παρουσιάσει ύφεση της συμπτωματολογίας ή θα επιδεινωθεί και θα χρειασθεί χειρουργική αντιμετώπιση. Οι ενδείξεις χειρουργείου είναι οι κάτωθι:
• Μη αποτελεσματική ανταπόκριση στην συντηρητική θεραπεία.
• Σημαντικού βαθμού επιδείνωση της ολίσθησης ή ολίσθηση που υπερβαίνει το 75% άσχετα με το αν δίνει συμπτώματα, ή συμπτωματική ολίσθηση της τάξης του 50%.
• Απεικονιστικά ευρήματα αστάθειας σε ασθενή με νευρολογικό έλλειμα.